ЖАЛПЫ ЖӘНЕ АРНАЙЫ ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУ ДАЯРЛЫҒЫ БОЙЫНША

КӨРКЕМ ГИМНАСТИКАДАН БАСТАПҚЫ ДАЯРЛЫҚ КЕЗЕҢІНДЕГІ ТОПТАРҒА ҚАБЫЛДАУ НОРМАТИВТЕРІ

2023 жылғы

Жаттықтырушылар кеңесінің шешімімен бекітілген

ТабанОң жақ шпагатСол жақ шпагатШнурИілгіштікФактураБүкпеҚорытынды
баллбаллбаллбаллбаллбаллбалл 
10-90б9-85б8-80б7-75б101010101010 

Өту балы – 70 — 63

 Аға жаттықтырушы   _____________  /М. Балгинбаева/

Аяқтар жартылай саусақтарда тұрып, саусақтар мен тобық арасындағы бұрыш 90 градусты құрауы керек. Бұл жағдайда 10-ға дейін санақ жасаңыз. Саусақтармен көтергенде бір сызықта болуы керек. Саусақтарыңызбен жүріп өтіп, өкшеңіз мүмкіндігінше жоғары ұстаңыз. Тізеңіз түзетілген қалыпта болсын.

Бойлық шпагат — аяқтар алға және артқа таралған дене жағдайында аяқтар қарама-қарсы бағытта таралып бір сызықты құрауы тиіс.

Санның ішкі беттері кемінде 180 градус бұрышты құрайды; оң және сол жақ жамбас буындарын қосатын шартты сызық оның жазықтығындағы шпагат сызығына перпендикуляр; тізелері тік, табандары созылған болуы тиіс; корпус қандай да бір жаққа ауытқусыз тура қарайды.

Бау (көлденең шпагат) — бұл қарама-қарсы бағыттарда орналастырылған аяқтар 180 градусты құрайтын бір сызықта болатын дене жағдайы.

Иілгіштікті бағалауға арналған тест:

 1 — тік тұрып аяқты бірге қою керек. Мүмкіндігінше төмен алға еңкейіп, қолды төмен түсіреміз. Саусақтардың ұшымен еденге тигізіп, тізелерді тік қалыпта ұстаймыз.

2 — табандары бекітілген іште жатып, кеудесін еденнен жұлып, бүгіледі. Кеуде сүйегі мен еденнің арақашықтығы 90 градус болуы тиіс.

3 — көпір. Саусақ пен өкше арасындағы қашықтық кемінде 10 сантиметр.

Бүкпе (отырып): еденде отырып аяқ пен табанды алға созып, өкшені бірге қосу. Алға жатып және қолмен аяққа (немесе аяқтан алыс) созу, іш санға жанасуы керек, тізе көтерілмейді.

Фактура:

Бағалау компоненттеріТалаптар  
1Дене ұзындығы5,5-6 жас 108-141 см; 7-8 жас 118-132 см; 9-10 жас — 128-144 см; 11-12 жас 137-155 см; 13-14 жас 148-163 см; 15-16 жас 156-168 см; 17-18 жас 162-172 см
2Дене салмағы (кг)  Салмағы — (бойы — 100)120-125 см — 2-5; 126-130 см — 6-8; 131-135 см-9-10; 136-140 см-11-12; 141-145 см-13-14; 146-150 см-15-16; 151-155 см-17-19; 156-160 см-20-26; 161-165 см-21-15; 166-170 см-22-14; 171-175 см-23-13
3пропорцияБас, мойын, дененің, аяқтың және қолдың тік өлшемдерінің сыртқы жақсы қабылданатын арақатынасы
4сұңғақтықСыртқы жағынан жақсы қабылданатын иықтардың, кеуде қуысының, жамбастың, санның, сирақтың көлденең және көлемді өлшемдері
5қалыпсыртқы жақсы қабылданатын омыртқаның бүгілуі (мойын, кеуде, бел), иықтардың, жауырындардың, жамбастың орналасуы
6аяқжамбастың, төменгі аяқтың және аяқтың сыртқы жақсы қабылданатын пропорциялары, сондай-ақ аяқтар мен тізе пішіні.

ЖАЛПЫ ЖӘНЕ АРНАЙЫ ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУ ДАЯРЛЫҒЫ БОЙЫНША

СПОРТТЫҚ ГИМНАСТИКАДАН БАСТАПҚЫ ДАЯРЛЫҚ КЕЗЕҢІНДЕГІ ТОПТАРҒА ҚАБЫЛДАУ НОРМАТИВТЕРІ (БДТ -1, ұлдар 5-8 жас)

Тест атауы (тест)Ұпайлар
10.09.08.07.06.05.04.03.02.01.0
1Кермеге ілініп тартылу (сан)10987654321
2Тұрып ұзындыққа секіру (см)1401301201101009080706050
3Параллель жолақтардағы тіреу бұрышы (сек)10987654321
4Гимнастикалық қабырғаға ілініп аяқты тік бұрышқа көтеру (сан)2018161412108765
5Жатып жоғары  көтерілу(сан)2018161412108765
6Көпір10987654321
7Отырған күйден аяқты алшақ қойып алға иілу10987654321

Нәтижелерді бағалау:

«Өте жақсы» – орташа балл 8,0 балл

«Жақсы» — әрқайсысы 7,0 ұпай

«Қанағаттанарлық – әрқайсысы 6,0 ұпай

7 тест бойынша өту балы: 56 балл.

Кафедраның аға жаттықтырушысы: _______________ Т.А.Ә

ЖАЛПЫ ЖӘНЕ АРНАЙЫ ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУ ДАЯРЛЫҒЫ БОЙЫНША

СПОРТТЫҚ ГИМНАСТИКАДАН БАСТАПҚЫ ДАЯРЛЫҚ КЕЗЕҢІНДЕГІ ТОПТАРҒА ҚАБЫЛДАУ НОРМАТИВТЕРІ (БДТ -1, қыздар 5-8 жас)

Тест атауы (тест)Ұпайлар
10.09.08.07.06.05.04.03.02.01.0
1Кермеге ілініп тартылу (сан)54321     
2Тұрып ұзындыққа секіру (см)1401301201101009080706050
3Гимнастикалық сатыдағы бұрыш (сек)1514131211109876
4Гимнастикалық қабырғаға ілуден аяқты тік бұрышқа көтеру (сан)2018161412108642
5Көпір10987654321
6Отырған күйден аяқты алшақ қойып алға иілу10987654321

Нәтижелерді бағалау:

«Өте жақсы» – орташа балл 8,0 балл

«Жақсы» — әрқайсысы 7,0 ұпай

«Қанағаттанарлық – әрқайсысы 6,0 ұпай

6 тест бойынша өту балы: 48 балл.

Кафедраның аға жаттықтырушысы: _______________ Т.А.Ә

ҚАБЫЛДАУ СЫНАҚТАРЫН ӨТКІЗУ ӘДІСТЕМЕСІ

1. Гимнастикалық белбеудегі кермеден еденге аяқтарымен тиіспей жоғарыдан ұстап тарту  (саны)

Иекпен белдік белгісі қиылысқан және бастапқы қалпына келген кезде жаттығу орындалды деп есептеледі. Жаттығуды орындау кезінде қолды ұстауға жол берілмейді.

2. Орыннан ұзындыққа секіру (см)

Спорт залының жүгіру жолында, қатар белгіленген сантиметрлік сызықпен орындалады. Аяқ қалпынан қолды артқа сілкіп, қатысушы тіректен итеріп, ұзындыққа секіруді орындайды. Қолды алға қозғалтумен бірге аяқты мүмкіндігінше алға қарай лақтыруға тырысады. Нәтижесі әдеттегідей басталу сызығына жақын аяқтың өкшесімен бағаланады. Сынаққа қатысушы ең жақсы үш талпынысты орындайды.

3. Бөренелердегі тірек бұрышы (сек)

Жаттығу параллель бөренелерде орындалады. Қатысушының денесі қатаң тік қалыпта болуы тиіс. Қолдар бөренелерге сүйеніп, денеге параллель және түзу орналасады.

4. Гимнастикалық сатыдағы ілу бұрышы (сек)

  Қатысушы баспалдақтың баспалдақтарын ұстайды. алақандарын алға қаратып, қолдарын иығының енін алшақ қояды. Аяғыңыз еденге тиіп кетпеуі үшін төмен салыңыз. Мойын, арқа, жамбас — бәрі бір сызықта және қабырғаға тығыз басылған. Қатысушы аяғын еденге параллельден сәл жоғары болатындай биіктікке көтереді. Жаттығуды орындау кезінде аяқтар түзу қалыпта бірге, саусақтар үшкір болуы керек.

  5. Гимнастикалық қабырғаға ілуден аяқты тік бұрышқа көтеру (сан)

  Қатысушы баспалдақтың баспалдақтарын ұстап, алақандарын алға қаратып, қолдарын иығының енін алшақ қояды. Аяғыңыз еденге тиіп кетпеуі үшін төмен салыңыз. Мойын, арқа, жамбас — бәрі бір сызықта және қабырғаға тығыз басылған. Қатысушы аяқтарын биіктікке көтереді, оның жамбастары еденге параллельден сәл жоғары, жаттықтырушының алақанына тиюі керек. Содан кейін ол аяқтарды төмен түсіреміз. Жаттығу бірнеше рет қайталанады. Жаттығуды орындау кезінде аяқтар түзу, бірге, саусақтар үшкір болады.

  6. Гимнастикалық стендтерде жатқан кездегі жерден көтерілу (саны)

  Қатысушы гимнастикалық стендтерде жатып жерден көтеріледі. Қолдар иықтың енінде, қолмен ұстап, арқа жіп тәрізді созылады, мойын арқаның ұзартқышына айналады. Асқазан тегістеліп, аздап артқа тартылады, төменгі арқа тік ұсталады, бөкселер жоқ. дененің жалпы жағдайынан жоғары көтеріледі. Аяқтар бір-бірінен қысқа қашықтықта саусақтардың үстінде тұрады. Қатысушы қолдарын шынтақ буындарынан кеудесі арқанға тигенше бүгу арқылы төмен түседі және қолдарын түзетіп бастапқы қалыпқа оралады. Дененің күйін өзгертпеу үшін оны бақылау маңызды.

  7. Көпір.

  Көпір жаттығуы жатқан қалыпта орындалады. Қатысушы бастапқы позицияны алып, қолдарын шынтақтан бүгіп, иыққа жақын еденге қояды, шынтақтарды жоғары қаратады, сонымен бірге тізелерін бүгіп, аяқтарын бөкселерге жақынырақ, еденге бір-бірінен алшақ қояды. Содан кейін ол аяқтары мен қолдарын түзетеді, жоғары көтеріледі. Арқасын доға түрінде доғалайды. Дұрыс орындаған кезде қолдар тірекке перпендикуляр, аяқтар түзу.

8. Отырған күйден аяқты алшақ қойып алға иілу.

  Қатысушы бастапқы позицияны алады — аяқтарын алшақ, түзу, саусақтарды көрсетеді. Әрі қарай, алдын ала алға иілу орындалады, қолдар алға. Екі алдын ала еңкейтуден кейін үшінші еңкейту максималды амплитудамен орындалады және позицияны 2-3 секундқа бекітеді. Дұрыс орындаған кезде асқазан мен кеуде еденге жатады, қолдар тік алға созылады.

  9. Отырғанда аяқты біріктіріп иілу.

  Қатысушы бастапқы позицияны алады — аяқтарын біріктіріп, түзу отырып, саусақтарды көрсетеді. Әрі қарай, алдын ала еңкейтулер орындалады. Екі алдын ала еңкейтуден кейін үшінші еңкейту максималды амплитудамен орындалады және позицияны 2-3 секундқа бекітеді. Дұрыс орындалған кезде асқазан мен кеуде аяққа жатады, қолдар еден бойымен аяқтың бойымен түзу созылады.

Спорттық гимнастика бөлімінің Аға жаттықтырушысы

Гончарук О.М.

ЖАЛПЫ ЖӘНЕ АРНАЙЫ ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУ ДАЯРЛЫҒЫ БОЙЫНША

БАТУТТЫҚ ГИМНАСТИКАДАН ДАЯРЛЫҚ КЕЗЕҢІНДЕГІ ТОПТАРҒА ҚАБЫЛДАУ НОРМАТИВТЕРІ

(БДТ -1, ұлдар 7-9 жас)

1тартылу    саны10987654321
нүкте10987654321
2ұзындыққа секіруметр130125120115110105100959085
нүкте10987654321
3Жерден көтерілусаны30272522181512964
нүкте10987654321
4аяқтарды 90 бұрышқа көтерусаны2018161412108642
нүкте10987654321
5аяқтың бұрышын 90 градуста ұстаусекотыз2520181614121085
нүкте10987654321
6бір аяқтағы тепе-теңдік (үйлестіру)сек4035отыз252015121075
нүкте10987654321
7шаттл жүгірісі (3х10 м)сек9.09.51010.51111.51212.51313.5
нүкте10987654321
8бір аяқты мылтық жаттығуысаны1513119754321
нүкте10987654321
9батутта уақытқа секіру (10 секіру)сек13121110987654
нүкте10987654321
10Жатқанда қол шапалақтаусаны3025201513119876
нүкте10987654321
11Созылу (көпір)нүкте10987654321

Нәтижелерді бағалау:

«Өте жақсы» – орташа балл 8,0 балл

«Жақсы» — әрқайсысы 7,0 ұпай

«Қанағаттанарлық – әрқайсысы 6,0 ұпай

9 тест бойынша өту балы : 60 балл.

Кафедраның аға жаттықтырушысы: _______________ Т.А.Ә

ЖАЛПЫ ЖӘНЕ АРНАЙЫ ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУ ДАЯРЛЫҒЫ БОЙЫНША

БАТУТТЫҚ ГИМНАСТИКАДАН БАСТАПҚЫ ДАЯРЛЫҚ КЕЗЕҢІНДЕГІ ТОПТАРҒА ҚАБЫЛДАУ НОРМАТИВТЕРІ (БДТ -1, қыздар 7-9 жас)

1тартылу    саны10987654321
нүкте10987654321
2ұзындыққа секіруметр130125120115110105100959085
нүкте10987654321
3Жерден көтерілусаны1513119765432
нүкте10987654321
4аяқтарды 90 бұрышқа көтерусаны2018161412108642
нүкте10987654321
5аяқтың бұрышын 90 градуста ұстаусек302520181614121085
нүкте10987654321
6бір аяқта тұрып тепе-теңдік ұстаусек403530252015121075
нүкте10987654321
7шаттл жүгірісі (3х10 м)сек9.09.51010.51111.51212.51313.5
нүкте10987654321
8бір аяқты мылтық жаттығуысаны10987654321
нүкте10987654321
9Уақытқа батутта секіру (10 секіру)сек13121110987654
нүкте10987654321
10Жатқанда қол шапалақтауСаны2520151211109876
нүкте10987654321
10Созылу (көпір)нүкте10987654321

Көпір, еңіс, шпагат.

Нәтижелерді бағалау:

«Өте жақсы» – орташа балл 8,0 балл

«Жақсы» — әрқайсысы 7,0 ұпай

«Қанағаттанарлық – әрқайсысы 6,0 ұпай

9 тест бойынша өту балы: 60 балл.

Кафедраның аға жаттықтырушысы: _______________ Т.А.Ә

 ҚАБЫЛДАУ СЫНАҚТАРЫН ӨТКІЗУ ӘДІСТЕМЕСІ

1. Гимнастикалық белбеудегі тіреуіштен еденге аяқтарымен тигізбей жоғарыдан ұстап тарту  (саны)

Иекпен белдік белгісі қиылысқан және бастапқы қалпына келген кезде жаттығу орындалды деп есептеледі. Жаттығуды орындау кезінде қолды ұстауға болмайды.

2. Орыннан ұзындыққа секіру (см)

Спорт залының жүгіру жолында, қатар белгіленген сантиметрлік сызықпен орындалады. Аяқ қалпынан қолды артқа сілкіп, қатысушы тіректен итеріп, ұзындыққа секіруді орындайды. Қолды алға қозғалтумен бірге аяқты мүмкіндігінше алға қарай лақтыруға тырысады. Нәтижесі әдеттегідей басталу сызығына жақын аяқтың өкшесімен бағаланады. Сынақты орындауда ең жақсы үш талпыныс қабылданады.

3. Гимнастикалық тіректерде жатып жерден көтерілу (саны)

Қатысушы гимнастикалық тұрақтарда жатып жоғары көтерілу. Білезігі иық енінде, үстіңгі жағынан тұтқасы бар, арқасы ішек тәрізді созылады, мойыны арқасының жалғасы болады, іш тегістеледі және сәл тартылады, белі түзу, жамбасы денесінің жалпы жағдайынан жоғары көтерілмейді. Аяқ бір-бірінен аз қашықтықта аяқ киіммен тұрады. Қатысушы шынтақ буындарында қолды бүгу есебінен төмен түсіріледі, кеудесімен белбеуге жанасқанға дейін және қолды созып, бастапқы қалпына келеді. Дененің өзгермеуі үшін оның жағдайын қадағалау маңызды.

4. Гимнастикалық қабырғадағы тік бұрышқа дейін аяқты көтеру (саны)

Қатысушы баспалдақтың табанынан ұсталады, алақан алға қарайды, қолды иық енінде қояды. Аяқтары еденге тимейтіндей етіп төмен салбырап тұрады. Мойын, арқа, жамбас — бәрі бір сызықта және қабырғаға тығыз жабысқан. Қатысушы аяқтарын биіктікке көтеріп, жамбастарын жұптан сәл жоғары көтереді.

5. Гимнастикалық баспалдақтағы тұмсықтағы бұрыш (сек)

Қатысушы баспалдақтың табанынан ұсталады, алақан алға қарайды, қолды иық енінде қояды. Аяқтары еденге тимейтіндей етіп төмен салбырап тұрады. Мойын, арқа, жамбас — бәрі бір сызықта және қабырғаға тығыз жабысқан. Қатысушы аяқтарын биіктікке көтеріп, сабақтары еден параллелінен сәл жоғары болады. Жаттығуды орындау кезінде аяқтар тік, бірге тартылған.

6. Бір аяқта тұрып тепе-теңдік ұстау

Қатысушы бастапқы қалпын қабылдайды: аяққа тұру, аяқты біріктіру, қолды иық деңгейіне дейін екі жаққа көтеру. Бір аяқты алға қойып, аяқтың ұшына қойыңыз. Салмақтың аяқ табаны бойынша біркелкі таралуын сезініңіз.Алдыңғы аяқты 90 градусқа дейін көтеріңіз.

7. Қайықты жүгіру (3х10 м)

Қайықты жүгіру — бұл екі нүкте арасындағы бағытты тұрақты ауыстыра отырып, қысқа қашықтыққа жүгіру. Басқаша айтқанда, алға-артқа жүгіру. Жүгіруші белгіленген нүктеден бастайды, оны айналып өтеді немесе сызыққа тиеді және комбинациясын 10 ретке дейін қайталап, сол бағыт бойынша жүгіруге қайта оралады.

8. Бір аяқты тапанша

Қатысушы бастапқы қалпын қабылдайды: аяқтары иық енінде, аяқтары бір-біріне параллель қарайды, арқасы тік, қарауы алға бағытталған. Бір аяқты алға созыңыз және аяқ пен дене арасындағы тік бұрышқа сәл жеткізбей жоғары көтеріңіз. Отырған қалыпта төмен түсіп, тыныс аламыз. Біздің негізгі міндетіміз — тізенің берілген траекториядан ауытқуына жол бермеу, тізе табан тік орналасқан жазықтықта бүгілуі тиіс. Егер Сіз тізеңізді ішке немесе сыртқа бүксеңіз тепе-теңдігіңізді жоғалтасыз.

9. Созу (көпір):

1. Артқа жатыңыз.

2. Алақаныңызбен қабырғаға тірелгендей қолыңызды алдыңызға көтеріңіз. Содан кейін қолыңызды біртіндеп түсіріңіз

3. Аяқтарыңызды тізеңізге бүгіп, өкшелеріңізді мүмкіндігінше жамбастарға жақындатыңыз.

4. Дем шығарғанда шынтақ пен тізені түзеп, денені жоғары қарай итеріңіз.

5. Көпірді мүмкіндігінше ұзақ ұстаңыз, содан кейін тегіс еденге түсіңіз.

Батуттық  гимнастикасы бөлімінің

Аға жаттықтырушысы                                                                         Е.Е.Женісханов